दैनिकरुपमा कति नुन खाने ? नुनका फाइदा र बेफाइदाहरु ! (भिडियो सहित)

नुन के हो ?

नुन हामीले दैनिकरुपमा उपभोग गर्दै आएको वस्तु हो । नुन विनाको खानाको हामी कल्पना पनि गर्न सक्दैनौ । खानालाई स्वादिलो बनाउन सबैभन्दा बढि भुमिका नुनको नै हुन्छ । आजको समयमा मानिसहरु नुनको प्रयोगको बारेमा निकै सजग देखिन्छन् । मुलतः नुन दुई कुराहरुबाट बनेको हुन्छ । सोडियम र क्लोराइड । नुनमा ४० प्रतिशत अँश सोडियमको हुन्छ भने  ६० प्रतिशत क्लोराइडबाट बनेको हुन्छ । नुन समुद्र, नदि र चट्टाहरुबाट निकालिने गरिन्छ । हामीकहाँ आइपुग्ने नुन प्रशोधित भई आयोडिन जस्ता तत्वहरु थप गरेर आइपुगेको हुन्छ ।

नुनका उपयोगिताहरुः

नुन भन्ने वित्तिकै धेरैको दिमागमा यो स्वास्थ्यका लागि हानिकारक चिज हो भन्ने रहेको छ । तर नुन धेरै कुराहरुका लागि उपयोगी रहेको छ । नुनका ७ उपयोगिताहरु यस प्रकार रहेका छन्ः

१) दाँत सफा गर्नमा उपयोगी हुन्छ । (यदि तपाईले खाने सोडा र नुनलाई मिलाएर दाँत सफा गर्नुभयो भने दाँत निकै सफा हुन्छ । त्यत्ति मात्र नभई यसले दातमा भएका व्याक्टेरियाहरुलाई समेत मार्ने गर्दछ ।)

२) कमिला र किलाहरुलाई दुर राख्न । (घरमा कमिला र विभिन्न किराहरु आएर सताइरहन्छन् भने त्यसका लागि नुन निकै राम्रो औषधी हो । कमिला वा किराहरु आउने ठाउँमा नुन राखिदिनुहोस् । ढोकाको छेऊमा वा अन्यत्र कुनै पनि ठाउँमा नुन राखिदिनुभयो भने कमिला र किलाहरु घरमा आउँदैनन् ।)

३) नुनले चाँडै सड्नबाट बचाउँछ । (नुनले कुनै पनि कुरालाई चाडै सड्नबाट रोक्दछ । नुनमा भएको सोडियम क्लोराइडले व्याक्टेरियालाई मार्दछ र चिजलाई लामो समयसम्म सुरक्षित रहन सहायता गर्दछ ।)

४) छालाका लागि उपयोगी हुन्छ । (यदि तपाईमा छाला सम्बन्धि समस्याहरु छन् भने तपाईले सहि तरिकामा नुनको प्रयोग गर्नुभएको खण्डमा निको हुन्छ । यसले छालामा देखिने फुस्रोपन, दाग, धव्वाहरु र अन्य विभिन्न समस्याहरुलाई हटाउन मद्धत गर्दछ ।

५) तामाका भाँडाहरु सफा गर्न उपयोगी हुन्छ । (नुनलाई तामाका भाँडाहरु सफा गर्न पनि प्रयोग गर्ने गरिन्छ । यसले तामाका भाँडाहरुमा चमक ल्याउँछ ।)

६) कपालबाट चायाहरु हटाउन मद्धत गर्दछ । (जाडोको समयमा कपालमा चाया परेर हैरान हुन्छ । यसका लागि नुनको पानीले टाउँको नुहाउनाले चाया हटछ । तर धेरै नुनको प्रयोग गरेर बारम्बार टाउँको नुहाउने गर्नाले पछि गएर कपाल चाँडै फुल्ने समस्या पनि हुन्छ ।)

७) विरे र चट्टानी नुनको प्रयोगले पाचनपक्रिया राम्रो हुन्छ । (विरे र चट्टानी नुन आफैमा एक औषधी हुन् । यि नुनको प्रयोगले पाचन प्रक्रियामा सुधार हुन्छ । विभिन्न पाचन सम्बन्धी औषधीहरुमा यि नुनको प्रयोग गर्ने गरिन्छ ।)

नुनको अत्यधिक प्रयोगबाट हुने समस्याहरु

नुनको असन्तुलित र अत्यधिक प्रयोग स्वास्थ्यका लागि निकै हानिकारक हुन्छ । नुनमा सोडियम र क्लोराइड दुई तत्वहरु हुन्छन् । केवल यसमा सोडियमले मात्र शरीरलाई हानि गर्ने गर्दछ । सोडियम शरीरमा नभई नहुने तत्व पनि हो । तर सोडियम शरीरमा बढि वा कम भयो भने समस्या हुने गर्दछ । शरीरमा सोडियम बढि भएको अवस्थामा धेरै तिर्खा लाग्दछ र सोडियम छान्नका लागि मृगौलालाई बढि भार पर्ने गर्दछ । यसले मृगौलामा हुने समस्यालाई जन्म दिन्छ । सोडियम कम भयो भने आलस्य हुने, जिऊ सुस्त हुने, माशु बाउडिने आदि जस्ता समस्याहरु देखिन्छन् । डाँक्टरहरुले धेरै नुनिला खाने कुराहरु नखान सल्लाह दिने गर्दछन् । हामीले दैनिकरुपमा खाने खानाहरु, माशु, दुध, र तरकारीहरुबाट पनि आवस्यक सोडियम प्राप्त गरिरहेका हुन्छौ । नुनको बढि सेवनबाट स्वास्थ्यमा नकारात्मक प्रभाव पर्दछ । नुनको अत्यधिक सेवनले मृगौलामा प्रत्यक्ष प्रभाव पार्ने गर्दछ । यसले गर्दा मृगौला विग्रने भारी सम्भावना हुन्छ । त्यसैगरी नुनको अत्यधिक समस्याका कारण मुटु सम्बन्धी रोगहरु र व्लड प्र्रेसरको समस्या पनि देखिनसक्छ । उमेर बढि भएकाहरु, मुटुको समस्या भएकाहरु, व्लड प्रेसर भएकाहरु र मृगौलाको समस्या भएकाहरुले खानामा नुन कम खानु फाइदाजनक हुन्छ ।

दैनिकरुपमा कति नुन सेवन गर्ने ?

यसको जवाफ हो, न धेरै न थोरै । धेरै भन्नाले कति र थोरै भन्नाले कति भन्ने प्रश्न आउँछ । विश्व स्वास्थ्य सँगठनका अनुसार कममा १५०० मिलीग्राम र बढिमा २३,०० मिलीग्राम नुन दैनिकरुपमा लिनु स्वास्थ्यका लागि उपयुक्त मानिन्छ । एक देखि दुई चम्चा नुन एक व्यक्तिका लागि दैनिकरुपमा आवस्यक पर्दछ । यो प्याटर्न केवल एक स्वस्थ्य व्यक्तिका लागि हो । उच्च रक्तचाप, मृगौलामा समस्या भएकाहरु र मुटु रोग भएकाहरुले १५०० मिलीग्रामभन्दा पनि कम नुन सेवन गर्नु लाभदायक हुन्छ । यदि तपाई ५० वर्षभन्दा कम उमेरको हुनुहुन्छ र तपाईको व्लड प्रेसर ठिक रहेको छ र स्वास्थ्य पनि ठिक छ भने तपाईले दैनिक एक चम्चादेखि दुई चम्चासम्म नुन सेवन गर्नु उपयुक्त हुन्छ ।

सम्बन्धित भिडियोहरु..........